در چند روز گذشته بهرهبرداری اولیه فناوری نسل پنجم تلفنهای همراه رسانهای شد. بهموازات آن از گوشهوکنار خبر میرسد که برخی جریانها درصدد محدودکردن سرعت اینترنت و مقابله با گسترش 5G هستند. قالب فضای مجازی نیز به انحاء مختلف علیه این موضوع جبهه گرفته است. همینکه در محیط فارسی واژه «چرا 5G» را جستجو کنیم تا چندین صفحه تیترهایی به کار میرود که اکثرا بار معنایی منفی دارد. به این تیترها توجه کنید: «پشت نقاب پرسرعتترین اینترنت همراه جهان چه میگذرد؟»، «شبکه 5G مقصر گسترش ویروس کروناست …»، «چرا نباید گوشی هوشمند مجهز به شبکهی 5G بخریم؟» و…
این نوع واکنشها اگرچه از نگاه روانشناختی و عکسالعمل در مقابل ناشناختهها و بازارهای نوین تجاری در زیستبوم کشورمان دیگر طبیعی شده است و تجربه تاریخی ما از زمان ظهور و سقوط دستگاههای پخش ویدئو VHS تا همین اواخر، توسعه فناوری MMS در شبکههای تلفن همراه برآن گواه است، اما بدیهی است که نمیبایست در اثر این احساسات یا تمایلات خاص تجاری ارباب رقابت یا حتی کوتاهاندیشیهای غیرجامعهشناختی، تصمیم نادرست و غیرعقلانی گرفته شود.
مثلاً این روزها مجددا بارها شنیده میشود که به دلیل فرکانسهای با طول موج بلند، خطر سرطانزایی در استفاده از این فناوری وجود دارد. ترفند و اخبار نادرستی که فعالان حوزه مخابرات بهخوبی این داستان را به یاد دارند که در نسلهای قبلی نیز بهکرات از این حربه استفاده شده ، بیآنکه هرگز در طی این سالها مدرکی دال بر این موضوع در محاکم داخلی و جهانی و یا مراکز علمی و بهداشتی ارائه شده باشد.
علاوه بر این باید مراقب جریانسازی رسانهای کشورهای صاحب فناوری و یا رقبای آنها نیز بود. موضعگیری آمریکا و برخی کشورهای اروپایی در نبود امنیت دادهها و بزرگنمایی نسبت بهاحتمال جاسوسی را میتوان از این نوع پروپاگانداها دانست.
هماکنون بر اساس آخرین آمار اعلامی ۱۱۸ اپراتور در ۵۹ کشور، فناوری 5G را حداقل در بخشی از شبکه مستقر خود توسعه دادهاند. دستکم در دوران جدید اقتصاد دیجیتال و بهخصوص در فورسماژور همهگیری کرونا، به اثبات رسیده که پیشرو بودن در مرزهای فناوری همیشه برتری استراتژیک را در پی داشته و سلاحی کلیدی برای مقابله کشورها در ترفندهای رقبایشان میباشد.
توجه کنیم که در نسل پنجم تلفن همراه فقط قرار نیست پهنای باند و یا ترافیک فعلی مصرفی مشترکین را مدنظر قرار داده و مانند دیگر فناوریها، نباید منتظر استقرار آن در جهان شویم تا بعد، از سر ناچاری و اجبار به سراغش برویم. ما باید با پتانسیل نیروی انسانی که داریم خود را دستکم همزمان با سایر کشورها آماده پذیرش تحولات بر پایه نسل پنجم تلفن همراه و از مواهب آن قبل از بیات شـدن، اسـتفاده کنیم.
روشن باشیم که ارتباط پایدار سریع هرگز محدود به انتقال دادههای مکتوب، صوتی و تصویری افراد نیست که برخی با دلواپسی، سعی در محدودکردن آن و بحرانسازی فرهنگی هستند. کاربردی شدن واقعیتهای مجازی، واقعیت افزوده، استفاده از اینترنت اشیاء ، توسعه زیرساختی هوش مصنوعی و مواردی اینچنین به فراگیر شدن نسل پنجم تلفن همراه گرهخورده است و البته مشخص است که اقدامات عملیاتی دیگری نیز نیازمند وقوع قطعی آن میباشد. به عنوان یک نمونه، تصور کنید اگر اتصالات تلفن همراه ۱۰ برابر سریعتر باشد، میتوان تجربه خرید با تلفن همراه را تحت تأثیر قرارداده، کالای ایرانی را در قالب واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) به مردم کشور و حتی جهانیان معرفی نمود.
باید آماده بشویم تا در پنج سال آینده که این فناوری در جهان فراگیر میشود سهم خود را از بازار اقتصاد مبتنی بر آن کسب کرده و لااقل در بخشی از بیست صنعت مهم جهان مانند : انرژی، کشاورزی، گردشگری، حملونقل، درمان، آموزش، بازاریابی و تبلیغات و… تحت تأثیر شدید تغییرات آن قرار نگیریم.
پیشبینی میشود که استفاده از فناوری 5G باعث کاهش سی درصدی مصرف برق و انرژی شده، و فناوریهای توسعهیافته براساس آن موجب نجات جان بسیاری در اثر استفاده از رباتها شده و کارخانههای هوشمند با استفاده از این فناوری به تولید کالای باکیفیتتری دست یابند و از همه اینها جهانیتر در رسانههای اجتماعی، بازی، پخش موسیقی و بارگیری فیلمها و نمایشها، به طور متوسط به اندازه یک شبانهروز از زمان بارگیری در ماه را در افراد صرفهجویی نماید.
مراقب سادهانگاریها و یا مقابلههای هوشمندانه مبتنی بر تضاد منافع (چه تجاری و چه سیاسی) در مقابل تحولات عظیم فناورانه به بهانه منافع کوتاهمدت این و آن باشیم! واقعیت آن است که … نهضت سوادآموزی دیجیتالام آرزوست.