نگاهی بر آنچه در این شماره خواهید خواند
به بهانه مکرر این روزهای زن
سادینا آبائی
باوجود غرق بودن در گرداب چندوظیفهای، چگونه زنانکارآفرین درک سنتی موفقیت حرفهای در قرن بیستویک را متحول و به چالش میکشند؟ چه نوع دانش و مهارت در دنیای دیجیتال امروز برای توسعه و موفقیت کافی است؟ادبیات فعلی در مورد ابتکارات، مهارتها، ویژگیها، انگیزهها و سبکهای رهبری کارآفرینی زنان، مستندسازی استراتژیهای موفقیت و موانع، نشان میدهد که چیز زیادی تغییر نکرده است. زنان کارآفرین همچنان همراه با کمبود منابع مالی، مهارتهای بازاریابی و خدمات پشتیبانی، ازجمله دسترسی ضعیف به شبکههای تجاری، فناوری و بازارهای دیجیتال، با گرداب چندوظیفهای روبرو هستند. باوجود ورود انبوه زنان در حیطههایی که درگذشته نهچندان دور، منحصراً مردانه بودهاند، سقفهای شیشهای هنوز خرد نشدهاند. گرچه، کشورهای توسعهیافته و درحالتوسعه درک کردهاند که فعالیتهای کارآفرینی زنان به رشد اقتصادی- اجتماعی کمک میکند و استفاده از پتانسیل کامل تمام منابع انسانی برای توسعه پایدار ضروری است. مطالعات قرن بیست و یکم (همانطور که در اواخر قرن بیستم انجام شد) همچنان توجه به جنبههای جنسیتی در کارآفرینی و همچنین تعادل شغلی و خانوادگی را که بسیار ارزشمند است، ادامه میدهد، درحالیکه هنوز استدلال میشود که تحقیقات بیشتری لازم است. همچنین در میان تمامی بررسیهای صورت پذیرفته، توافق وجود دارد که کارآفرینی موفق به مهارتهای دیجیتالی همراه باانگیزه برای نوآوری نیاز دارد…
بازار کار دیجیتال از بهره وری تا بهره کِشی!
مونا مشهدی رجبی
…مزیت اصلی اقتصاد دیجیتال این است که فرصت بیشتری برای اشتغال فراهم میکند. دورکاری و عدم نیاز به حضور در محیط کار سبب میشود تا شمار زیادی از افرادی که در حالت عادی امکان اشتغال را نداشتند، وارد بازار کار شوند. آمارهای ارائهشده توسط سازمان بینالمللی کار نشان میدهد در فضای اقتصاد دیجیتال نرخ مشارکت اقتصادی زنان بیشتر از اقتصاد سنتی است. زنان زیادی هستند که بهصورت دورکاری به اشتغال و کسب درآمد مشغول هستند که این مزیت بزرگی برای اقتصاد کشورها است.از طرف دیگر از آنجا که نیاز به حضور در محیط کار وجود ندارد، نرخ مشارکت اقتصادی افرادی که ناتوانیهای جسمی دارند هم بیشتر میشود. این برای جوامعی که سهمی از نیروهای خود را به دلیل ناتوانیهای جسمی از فعالیت اقتصادی محروم کرده بود، مزیت بسیار بزرگی است. از طرف دیگر افزایش نرخ اشتغال و مشارکت اقتصادی در کشورها میتواند زمینه را برای کاهش نرخ فقر و کاهش نابرابریهای اقتصادی نیز فراهم کند که بازهم برگ برنده ای برای اقتصاد کشورها محسوب میشود…
عدم دسترسی به اینترنت، مهمترین مشکل این روزهای دنیا
تحریریه مجله
یکی از اصلیترین و مهمترین بخشهای اقتصاد دیجیتال، دسترسی به اینترنت است. در واقع در تعریف اقتصاد دیجیتال عنوان میکنند که اقتصاد دیجیتال، اقتصادی است که بر فضای آنلاین استوار است. به همین دلیل است که دسترسی کشورها به اینترنت و دریافت اطلاعات و آموزشهای لازم برای استفاده بهینه از این فضا میتواند عامل مهمی در رشد اقتصادی و توسعه صنعتی در آنها باشد. اما مطالعات انجام شده توسط سازمانهای جهانی نشان میدهد شمار زیادی از جمعیت ساکن روی زمین به اینترنت دسترسی ندارند و به همین دلیل هم امکان بهرهگیری از فرصتهای اقتصاد دیجیتال برای آنها فراهم نیست.به گزارش مجمع جهانی اقتصاد تنها ۲۴ درصد از افراد آسیبپذیر اقتصادی در دنیا که شامل افرادی است که در طبقات پایین اقتصادی و اجتماعی قرار دارند، به اینترنت دسترسی دارند درحالیکه بالغبر ۷۴ درصد از افرادی که در دسته افراد غیر آسیبپذیر اقتصادی قرار گرفتهاند میتوانند بدون محدودیت از اینترنت و فرصتهای اقتصادی آن برخوردار باشند. در واقع افراد آسیبپذیر اقتصادی که در سالهای گذشته نمیتوانستند وارد بازار کار شوند و از آموزش و تحصیلات و مهارتهای لازم برای کسب درآمد برخوردار نبودند، در این روزها از بازار کار فاصله بیشتری گرفتهاند. این افراد در دنیای دیجیتال نمیتوانند کار کنند، از مهارتهای مورد نیاز برای این دوره برخوردار نیستند و باید منتظر بیشتر شدن فاصله طبقاتی خود با دیگر افراد جامعه باشند…
الگوریتمهای راحت کننده یا رام گر!
مهران ابراهیمی
…اقتصاد دیجیتال مانند انتشار سریع کتاب در سطح جهان با استفاده از عنصر فراوانی و در دسترس قراردادن دادهها و اطلاعات اما با حجمی بسیار وسیعتر در زمان حاضر چنین عمل کرده و با شتاب بیشتری نیز عمل خواهد کرد. در این مسیر نیز برای بهرهوری بیشتر و دسترسی هدفمند و راحت به دادهها اکنون از هوش مصنوعی و الگوریتمها (۱) استفاده میشود.البته استفاده از الگوریتمهای رایانهای چیز تازهای نیست و از دهه ۱۹۷۰ جایگزین عنصر انسانی در بازارهای مالی شدهاند تا شاهد عمقبخشی فعالیتها در بازارهای مالی باشیم اما با توسعه سختافزاری و نرمافزاری رایانهها این الگوریتمها و کدنویسیها پیچیدهتر شد و اکنون در تلاشاند تا کاربر را به موضوعاتی که برای وی مهم است، راحت و سریعتر برسانند. مانند نمایش تعاملیترین پستهای مربوط به دوستان و بحثهای طولانی برای آنها، یا نشان دادن اخبار مربوط به باشگاه موردعلاقه یا فیلتر کردن محصولاتی را که کاربر واقعاً به دنبال آن بوده است…


مجله اینترنتی ویکی تماس
شماره 99 – ویکی اقتصاد دیجیتال
نسخه کامل گاهنامه را از اینجا تهیه نمائید
گفتگوی اقتصاد دیجیتال با علیرضا کلاهی صمدی
مهران ابراهیمی
…هوش مصنوعی، یکی از مباحث همراه با تغییرات فناوری است که یک تغییرات بزرگ روندی (ابرترند) را رقم خواهند زد و بهعنوان موتور محرکه رشد سایر فناوریها نیز نقش بازی خواهد کرد. هوش مصنوعی به رشد جهشی سایر فناوریها نیز کمک خواهد کرد. در این راستا ویدیویی در خصوص تغییرات نمایی در اتاق بازرگانی ارائه دادم که در آن نموداری مربوط به محققی از دانشگاه استنفورد بود و در آن رشد جوامع بشری از زمان یکجانشینی تا به امروز اندازهگیری شده است.صحبت این محقق در این نمودار به صورتی بود که تا زمان انقلاب صنعتی یعنی اواسط قرن هجدهم ازنظر اقتصادی شرق بر غرب حاکم بود و بیش از ۷۵ درصد تولید ناخالص ملی دنیا توسط چین و هند صورت میگرفت اما با انقلاب صنعتی دنیا به سمت دنیای ماشینی حرکت کرد و جهان را دگرگون و غرب بر شرق حاکم و عصر استعمار رخ داد. در دوران جدید آن استعمار اتفاق نخواهد افتاد اما بهطورقطع عصر جدیدی از نابرابری بسیار عمیق بین جوامع خواهیم داشت. بهویژه گروهی متشکل از دو تا سه درصد جامعه جهانی که هوش مصنوعی را به کار گرفتهاند و خالق ارزش خواهند بود و مابقی سیاه لشکر خواهند بود. البته منظور این نیست که فقر زیاد خواهد شد زیرا همینالان هم در کشورهای پیشرفته حقوق پایه ملی برای همه مطرح است…
چگونه استارتاپهای حرفه ای را زیاد کنیم؟
فرحناز سپهری
…ابتدا با تولید اسباببازی یک روبو ساز شروع کردیم که ۱۰۰۰ عدد وارد بازار کردیم و فروختیم پس از آن برای تیراژ دوم و ساخت محصول دوم سرمایه جذب کردیم اما بعد به این نتیجه رسیدیم که یک کسبوکار علاوه بر آگاهی از مباحث فنی بایستی درباره مسائل حقوقی و جذب منابع انسانی و مالی هم تجربه کسب کنیم ازاینرو کار تولید اسباببازی متوقف کردیم و تصمیم گرفتیم تا بهعنوان یک مدیر اجرایی در استارتاپهایی که جلوتر از ما بودند، تجربه کسب کنیم بهطوری مسئولیتهای متعددی برعهده داشتیم و خط موتورسیکلت الکتریکی را راهاندازی کردیم درعینحال با اجاره سوله و تجهیز فضای کارخانه با استانداردهای موردنیاز و تعامل با سرمایهگذاران، ارگانهای دولتی و خصوصی و بحثهای حقوق دستمزد پرسنل، نزدیک به دو سال موارد را تجربه کردیم و اسفند ۹۷ از آن شرکت استعفا دادیم و با نگاه بازتر به این نتیجه رسیدیم که ایجاد امکان خرید هوشمندانه و هدفمند خرید اسباببازی را ایجاد کنیم. بالاخره ۱۷ فروردین ۹۸ بهعنوان استارتاپ در شتابدهنده دانشگاه شریف پذیرش شدیم و کار را آغاز کردیم…
برنامه چین برای کاهش تبعات تحقق اقتصاد دیجیتال
مونا مشهدی رجبی
…اقتصاد دیجیتال را میتوان نسل آینده اقتصاد دنیا دانست و تمامی کشورهای جهان برای بهرهگیری از این نسل مهم از اقتصاد تلاش میکنند. چین که دومین اقتصاد دنیا است و در سالهای اخیر با سرعت زیادی رشد اقتصادی را تجربه کرده است در تلاش است تا از این چرخه عقب نماند.در اواخر سال ۲۰۲۰ کنفرانسی اقتصادی در این کشور برگزار شد و در این کنفرانس به این مسئله تأکید شد که توسعه اقتصاد دیجیتال در کشور یکی از اصلیترین کارهای اقتصادی دولت در سال ۲۰۲۱ است. همچنین در این کنفرانس با اشاره به سیر تغییرات اقتصادی چین در سالهای اخیر به این نکته اشاره شد که ارائه نسل تازهای از فنّاوریهای اطلاعاتی و امکان بهرهگیری از اطلاعات و هوش مصنوعی باعث شده است تا فرصت رشد در عرصه اقتصاد دیجیتال بیشتر شود. از طرف دیگر این زیرساختهای فنّاورانه به موتور اصلی و مهم رشد اقتصادی و تحولات اجتماعی در چین تبدیل شد و بستر را برای ارتقای کیفی فعالیتهای اقتصادی و توسعه زیرساختهای اقتصاد دیجیتال فراهم کرد…
گفتگوی اختصاصی با پروفسور آرشین ادیب مقدم، استاد دانشگاه لندن
دکتر جواد حیران نیا
اقتصاد دیجیتال نهتنها واقعیتی است که در حال تعیین سیستم اقتصاد جهانی است، بلکه یک فاکتور ضروری در گسترش سرمایهداری است.اقتصاد دیجیتال را میتوان سیر تکاملیافته اقتصاد اطلاعات در دهه ۱۹۷۰، اقتصاد دانش و اقتصادی الکترونیکی در دهه ۱۹۸۰، اقتصاد نوین در دهه ۱۹۹۰ و اقتصاد شبکه و اینترنت در دهه اول سال ۲۰۰۰ میلادی معرفی کرد.امروزه دیجیتالسازی اقتصاد با محوریت ارتقای بهرهوری، ایجاد اشتغال و افزایش رشد اقتصادی بهعنوان یکی از رویکردهای غالب در اکثر کشورهای جهان مطرح شده و اغلب آنها در حال حرکت به سمت دیجیتالسازی و تغییر روند سهم بازار از اقتصاد سنتی به اقتصاد دیجیتال هستند.ازاینرو انتقال به اقتصاد دیجیتال یک اولویت اساسی برای همهی کشورها به شمار میآید.برای بررسی این موضوع گفتوگویی اختصاصی با پروفسور «آرشین ادیب مقدم» استاد دانشگاه لندن که در زمینهی هوش مصنوعی مطالعات جامعی دارد انجام شده است که در ادامه میخوانیم…
میزگرد بین المللی؛ برزخ دیجیتالی مدیران، مسئولان و نیروی کار
علی عبداللهی
…جدا از فرهنگ، محدوده دیگری که فکر میکنم اهمیت زیادی دارد و باید آن را بهعنوان یک تأثیر احتمالی در نظر گرفت، سازماندهی شرکتهاست. بهجای فکر کردن به سلسلهمراتب و فکر کردن به روشهای سنتی، شرکتهای موفق آینده بیشتر باید شبیه به چندین تیم منعطف شبکهای فکر کنند.طوری که بهمحض اینکه به سازمانی که شبیه به یک شرکت وسیع نرمافزاری است، نگاه کنیم گروههای متفاوتی ببینیم که نظم و مهارتهای متفاوتی دارند و محصولات و اکتشافات جدیدی میسازند. باید بهسرعت دربارهی موضوع اندازهگیری عملکرد تجدیدنظر کنیم. بهجای اندازهگیری یک عملکرد واحد، باید به عملکرد گروهی نگاه کنیم. پس وقتی به اختلال در شرکتها نگاه میکنیم، به اختلال در سطح عظیمی نگاه میکنیم. در این لحظه است که مدیریت و رهبری وارد عمل میشود. تنها شرکتهایی که مدیریت باکیفیتی دارند، میتوانند آینده را پیشبینی کنند و شهامت این را داشته باشند که شرکت را بهسرعت به سمت آینده سوق دهند، زیرا که رقابت بسیار زیاد است. اگر مدیریت مناسبی وجود نداشته باشد، آینده این شرکتها نسبتاً تاریک خواهد بود…