…ایران با داشتن ۱۴ شهر و روستا در فهرست شهرهای جهانی صنایع دستی، یک پله بالاتر از سایر کشورهای دنیا ایستاده است. براساس آمار جهانی، تاکنون ۴۸ شهر و روستا در دنیا به‌عنوان شهر یا روستای جهانی صنایع‌ دستی ثبت شده‌اند که ۴۰ شهر در منطقه‌ی آسیا و اقیانوسیه، ۶ شهر در آمریکای لاتین و دو شهر در اروپا هستند. با این اوصاف، ایران با ثبت ۱۱ شهر و سه روستای جهانی، با مجموع ۱۴ عنوان شهر و روستای جهانی صنایع‌دستی، مقام نخست را در میان کشورهای جهان دارد. قطعاً ظرفیت ایران در ثبت شهرهای جهانی صنایع دستی چیزی فراتر از مجموع شهرها و روستاهای دارای صنایع دستی جهان است. تنوع، خلاقیت و کارا بودن را می‌توان شاخصه‌های اصلی صنایع دستی کشور نامید. تولیداتی که به‌راحتی می‌توانند ضریب قابل‌توجهی از کمبود شغل در کشور را جبران نمایند. برنامه‌ای که مدیریت و اصطلاحاً ایجاد فرایندی از تولید تا عرضه را در این صنعت شامل می‌شود که نکته‌ی مغفول مانده‌ی حوزه‌ی صنایع دستی در سال‌های گذشته بوده است؛ اما خوشبختانه اصلاحات و ریل‌گذاری‌های مناسبی طی چند سال گذشته برای آن صورت گرفته است…

زرتشتی دوزی یا گبردوزی؛ طرحی از گل و نقش هنر شرقی

زهرا زند

…هنر از گذشته تا امروز جزو ارکان اصلی زندگی بشر و در پیوند با آیین‌ها و باورهای دینی و سنتی بوده است؛ تا جایی‌که انسان همواره در طول زندگی خویش به‌دنبال خلق آثار هنری و زیبا بر پایه‌ی هوش، احساسات و خلاقیت ذاتی به‌منظور انتقال معنا و مفهوم بوده است. یکی از جلوه‌های این خلاقیت، ساخت صنایع دستی زیبا بر پایه‌ی نمادهای مرسوم زمانه است. یکی از این هنرها، که در این مطلب به آن می‌پردازیم، هنر زرتشتی‌دوزی است. زرتشتیان ایران با گذشت زمان، آداب، رسوم و هنر خویش را حفظ کرده‌اند و یکی از هنرهای تاریخی ارزشمند و منحصربه‌فرد سوزن‌دوزی می‌باشد.هنر زرتشتی‌دوزی یا گبردوزی یکی از صنایع دستی سنتی و زیبای ایران، نوعی سوزن‌دوزی مخصوص بانوان زرتشتی است که پیشینه‌ی آن در ایران به پیش از اسلام می‌رسد. زرتشتی‌دوزی در برگیرنده‌ی نگاره‌ها و نمادهای ویژه‌ای است که هر یک درون‌مایه‌ی ویژه‌ای در باورهای زرتشتیان و ایرانیان دارد که البته پته‌دوزی کرمان بسیار شبیه به این هنر دوخت است. به دلیل این‌که زرتشتیان این هنر را خلق کردند و صنعت زرتشتی‌دوزی تنها در میان خودشان پرورش پیدا کرده است نام خودشان را هم برآن نهاده‌اند. هنرمندان فعال در این عرصه، پارچه‌ها را با استفاده از این رودوزی مزین می‌کنند که این هنر دستی، طرح‌های ویژه و زیبایی را دارا است…

بررسی نقوش اساطیری رمزآمیز جام زرین حسنلو

رقیه آقابالازاده

…جام زرین حسنلو به موازات ارزش‌های هنری و باستان‌شناسی آن، دارای اهمیت تاریخی فوق‌العاده‌ای است و تشخیص علمی این شیء ممکن است محیط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی ایران در آغاز هزاره‌ی اول پیش از میلاد را به‌طورکلی روشن کند. پروین دیبا که در خاتمه‌ی تحصیلاتش در مدرسه‌ی لوور به‌عنوان تز، جام زرین را معرفی کرد، معتقد است این جام یک معمای خارق‌العاده‌ای است که در آن دو چیز را باید پیدا کرد: یکی خواندن و دیگری تفسیر کردن. بقایای باستان‌شناختی این محل، گویای شم هنری و توانمندی‌های بالای تکنیکی ساکنان این محل می‌باشد.تپه‌ی حسنلو از جمله آثار تاریخی باارزش کشور ایران است که قدمت آن به ۶ هزار سال پیش از میلاد بازمی‌گردد. این تپه در ۱۲ کیلومتری جنوب‌غربی دریاچه‌ی ارومیه و ۹ کیلومتری شمال‌شرقی شهرستان نقده واقع شده و به مناسبت دهکده‌ی ‌مجاورش، حسنلو نام گرفته است. این ناحیه بر سر چهارراهی که معبر قدرت‌های مجاور بود قرار داشت؛ محور شمالی ـ جنوبی آن‌را راه‌هایی که از اورارتو (ارمنستان) به کردستان، لرستان و خلیج‌فارس می‌رفت و محور شرقی ـ غربی آن‌را راه‌هایی که از سواحل دریای اژه، آسیای صغیر و حتی آشور به داخل ایران و سپس هندوستان ممتد می‌شد تشکیل می‌داد…

مسجد جامع ورامین؛ یادگاری جاودانه از دوران ایلخانی

الناز درویشی

…ساخت بنای مسجد که یادگار هشتمین سلطان ایلخانی، سلطان محمد خدابنده (اولجایتو) است، در سال ۷۲۲ ه.ق آغاز و چهار سال بعد در ۷۲۶ ه.ق و در زمان ابوسعید پایان یافت. در زمان حکومت اولجایتو، ایران از قدرت سیاسی قابل قبول و شرایط باثباتی بهره می‌برد و تحت تأثير تفکرات شیعی حاکمان بود؛ ازاین‌رو در انتخاب کتیبه‌ها با محتوای صلوات كبيره و تکرار نام علی(ع) در ستون نمای زیر قوس پیشانی ایوان جنوبی می‌توان مشاهد کرد.مسجد جامع ورامین بنایی است مستطیل‌شکل به طول حدود ۶۶ متر و عرض ۴۳ متر که در ساخت آن از آجر استفاده شده است. این آجرها در قسمت‌های مختلف، به شکل‌های مختلف در کنار یکدیگر قرار گرفته و بیشتر جنبه تزیینی داشته و موجب زیبایی بیشتر بنا شده‌اند. این مسجد یک بنای چهار ایوانی است. ورودی مسجد در ضلع شمالی واقع شده و از طریق ایوان‌های شرقی و غربی، به ضلع جنوبی مسجد که نمازخانه در آن واقع شده راه می‌یابد. البته ورود و خروج از طریق ضلع شرقی نیز امکان‌پذیر بوده است…

گاه نامه ویکی تماس شماره 156 - ویکی ایران 1 - 58855

مجله اینترنتی ویکی تماس

شماره 156 – ویکی ایران
نسخه کامل گاه‌نامه را از اینجا تهیه نمائید

3 بعدی ورق بزنید

خرید نسخه PDF

آبشار شلماش؛ جدال زیبای میان آب و ارتفاع

محمد حقیقی

…روستای شلماش و منطقه‌ای که آبشار شلماش در آن واقع شده، یکی از بخش‌های کردنشین استان آذربایجان‌غربی است. ازاین‌رو، مردمان این منطقه به زبان شیرین کردی صحبت می‌کنند. آن‌ها نام این روستا و آبشار موجود در نزدیکی آن را شلماش گذاشته‌اند. شلماش در زبان کردی به‌معنای تخته‌سنگ بسیار بزرگ می‌باشد. بنابر نظر برخی، دلیل این نام‌گذاری، شرایط قرارگرفتن این آبشار است که آب آن از روی تخته‌سنگ‌هایی بسیار بزرگ به پایین می‌ریزد. البته ارتفاع زیاد آبشار و سنگی بودن بافت منطقه نیز در این نام‌گذاری قطعاً نقش زیادی داشته است.آبشار شلماش یکی از مهم‌ترین آبشارهای استان آذربایجان غربی است که در مسیر رود زاب کوچک قرار دارد. این آبشار به اندازه‌ای زیبا و جذاب است که وجودش به‌تنهایی کافی است تا سفری به این سمت را شروع کنید. البته قبل از رسیدن به روستای شلماش، برنامه‌ی اصلی خود را دیدار از این آبشار زیبا مشخص کنید و اگر از دیدن رخسار ناب این جاذبه‌ی طبیعی سیراب شدید و توانستید از آن دل بکنید، می‌توانید به دیدن دیگر جاذبه‌های موجود در منطقه هم بروید و از وجود آنها لذت ببرید. از جمله‌ی این دیدنی‌ها می‌توان به گرمابه‌ی بیستون در فاصله‌ی ۱۱ کیلومتری، چشمه‌ی کانی گراوان در فاصله‌ی ۳۰ کیلومتری و پل قلاتاسیان در فاصله‌ی ۴۸ کیلومتری از آبشار اشاره کرد…

رفتینگ در رودخانه‌ی ارمند؛ لذتی به یاد ماندنی در آبهای خروشان

شقایق فتحعلی زاده

…رودخانه‌ی ارمند از جاذبه‌های ارزشمند و زیبای استان چهارمحال و بختیاری است. این استان، یک درصد از کل وسعت ایران را تشکیل می‌دهد و بیست و دومین استان کشور از نظر پهناوری می‌باشد. چهارمحال و بختیاری از شمال و مشرق به استان اصفهان، از مغرب به استان خوزستان، از جنوب به استان کهگیلویه و بویراحمد و از سمت شمال غربی به استان لرستان محدود می‌شود. بر پایه‌ی آخرین بخش‌بندی سیاسی کشور، استان چهارمحال و بختیاری، دارای ۱۰ شهرستان، ۴۳ شهر، ۲۶ بخش و ۵۱ دهستان است که شهرستان‌های این استان عبارت‌اند از شهرکرد، بروجن، لردگان، فارسان، اردل، کوهرنگ، کیار، بن، سامان و خانمیرزا. رودخانه‌ی ارمند در شهرستان لردگان قرار دارد. این شهرستان با ۱۷۰۰ متر ارتفاع از سطح دریا در ۱۶۰ کیلومتری جنوب شهرکرد قرار گرفته است. این شهرستان در دشت نسبتاً مسطحی در میان رشته‌کوه زاگرس قرار دارد و با قله‌هایی همانند ریگ و آس جم احاطه شده است. ارمند، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان لردگان است که شامل دو دهستان ارمند و سپیدار می‌باشد…

عصا؛ تکیه گاه مشاهیر

الهام مشتاق

…رفته‌رفته عصا به‌عنوان نمادی برای قدرت‌نمایی شاهان، امپراطوران و حتی اعیان و اشراف استفاده شد؛ از مقبره‌ی یکی از فراعنه حدود صد و سی و دو عصای جواهرنشان به‌دست آمده است. عصای لویی چهاردهم پادشاه قدرتمند فرانسه، جواهرنشان و مزین به بیست و چهار قطعه الماس درشت بوده است. حتی زنان هم از چترهایی با سر عصا به‌هنگام راه رفتن استفاده می‌کردند، مانند ماری آنتوانت، ملکه‌ی مشهور فرانسه که عصایی به سبک چوپانان فرانسوی داشت و هنگام گردش و تفریح در دست می‌گرفت. در این زمان، در ساخت عصاها برای آقایان ظرافت‌هایی به‌کار می‌رفت که آن را کاربردی‌تر می‌کرد؛ مانند عصای هنری هفتم، پادشاه انگلستان که عطرپاش، موچین، قطب‌نما و سوهان ناخن و چاقو در سر آن جاسازی شده بود یا عصای بانوان که مجهز به دوربین چشمی بوده است…