نگاهی بر آنچه در این شماره خواهید خواند
سالی که نگذشت…
سمیرا روانخواه
یک سال خوب، یک سال بد. سالهای بد را در کتابهای تاریخ خوانده بودیم. سالهای نبردهای خونین، تروآ، طاعون و شکست مبارزانی که به تار دسیسهها گرفتار آمده بودند. سالهایی که بعدها در «تاریخ بیخردی» به یک کتاب خلاصه شدند.در روزگار من، سالهای ۶۰، «سالهای خوب» بودند. سالهایی که در پس جنگ، آینده را امیدوارانه جستجو میکردند. سالهایی که هنوز «رنو۲۱» و «پراید» متولد نشده بودند و ویدیوها در نوارهای سایز بزرگ، اوج خلاقیت موسیقی را در «پانکها» به نمایش در خانهها میگذاشتند. مدرسهها با کلاسهایی تا ۴۰ دانشآموز مملو از سروصدا و هیاهو بودند و معلمها سختگیرانه، با سعهی صدر، تا مرز کنکور راهیمان میکردند. سیاست تا موشکباران تهران آژیر خطر سر میداد و از زیر آوارهای « گیشا» غیرت و مردانگی سر بر میآورد. سالهای طلایی ۶۰، سالهایی که گذشتند و دریغ از آن سالها.سالهای ۹۰، گویی این دم قرن آخری، دل پُری از ما داشت. مثل برق آمد و با چنان سرعتی گرفتارمان کرد که نه شبمان را فهمیدیم و نه روزمان را. به دلهرهی یک قوم وحشی «داعش»، آغازی بیپایان را برایمان رقم زد. به نام تکنولوژی، لحظهلحظههایمان را در کام خود کشید و کودکانمان را نه «الفاظ» که تبلت و تلویزیون «نهاد بر زبانش». بهنام شبکههای اجتماعی که پشت سر هم متولد شدند، نسلهایمان را چنان به خود گرفتار کرد که به قیمت «سلفی»، «اگر دنیا را آب میبرد آنها را خواب میبرد» و به قیمت «یک توهم» دل به دریای «نهنگ آبی» دادند و خانواده را به رخت سیاه « فرزند ناکام» ملبس کردند. سالهای ۹۰، اما همچنان بر زندگیهایمان تار و پودی از جنس «قفس آهنین این دنیایی» و «جعبهی سیاه مرگ» پوشاند و تا جایی پیش رفت که سال آخرش سالی شد که «هرگز نگذشت». سیاست هم چاشنی تند و تلخ سالهای آخر شد. دیوانهای سیاستمدار شد و سیاست هم قالب تهی کرد و به چشمبرهمزدنی، ویروسی آمد تا هرچه بر سر دنیا آمده بود، بر سر ما خالی کند و نرود…
بلاتکلیفی وام گیرندگان صندوق توسعه ملی
تحریریه مجله
… مطابق مفاد بند(۹) تصمیمات متخذه در جلسه مورخ ۱۷/۱۰/۱۳۹۶ که با حضور ریاست محترم جمهوری برگزار شده بود، تصریح گردیده: «نباید وامگیرندگان امروز صندوق توسعهی ملی از بازپرداخت وامهای ارزی در آینده بهدلیل تغییرات ارزی نگرانی داشته باشند.»۲- طی سالهای اخیر و پس از خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریمهای ظالمانه، آن هم با شدیدترین حالات ممکن و اعمال سختترین محدودیتها، ساختار اقتصادی کشور با مشکلات گستردهای مواجه شده است که یکی از مهمترین آنها، جهش حدوداً ۱۰ برابری نرخ ارز است.۳- یکی از مهمترین قربانیان این رخداد، آن دسته از واحدهای تولیدی و طرحهای سرمایهگذاری و توسعهای میباشند که قبلاً و یا طی همین سالها، از محل منابع صندوق توسعهی ملی، منابع داخلی بانکها و یا شعبات خارج از کشور، تسهیلات ارزی دریافت نمودهاند…
بلاکچین و روشهای نوین تأمین مالی
فاطمه بشعره
…یعنی ما در مورد بیتکوین و رمزارز میتوانیم ساعتها بشینیم صحبت کنیم، اما فلسفهی وجودی بلاکچین این است که همهی افرادی را که در واقع واسط انجام یک کاری هستند، به شیوهی نوین مدیریت میکند. یعنی این افراد مجبور میشوند آن چیزی را که تعهد کردهاند، انجام دهند؛ آنهم خیلی صادقانه و شفاف. در بازار بورس و بازار سرمایه هم که بازیگرانی واسط میان سرمایهگذاران و سرمایهپذیران هستند، بلاکچین موضوعیت دارد. به این معنا که فناوری بلاکچین میتواند اتفاقات و رخدادهایی را که باعث عدم شفافیت و ایجاد ناپاکی و ناخالصی در سیستم میشوند، مدیریت کند. در تمام دنیا، تأمین مالی غیرمتمرکز یا اصطلاحاً DEFI برای بنگاهها، چه بنگاههای کوچک و چه بنگاههای بزرگ وجود دارد که به کمک ابزارهای نوین مدیریت میشوند. بهطور خلاصه ویژگیهای این ابزارها را میتوان اینگونه برشمرد که واسطهها و بازیگرانی را که قادر باشند در ارقام تغییری ایجاد کنند، پول را نگه دارند یا تعهداتشان را انجام ندهند حذف میکنند. بنابراین، اتفاق مهم و اساسی که در این فضا بهوقوع میپیوندد، که البته در برخی نقاط جهان هم به آرامی خطوربط آنها را در مییابیم، همان معماری Peerها یا سیستمهای نظیر به نظیر است که شخص سرمایهپذیر با شخص سرمایهگذار بهصورت مستقیم ارتباط برقرار خواهند کرد، از یک پلتفرمی که زیرساخت آن میتواند یک بلاکچین باشد یا رمزارزها به عنوان ابزار پرداخت، استفاده میشود، و در نهایت سبب میشود که با سریعترین و شفافترین حالت ممکن دو نفر میتوانند تبادل مالی خود را انجام دهند. پس میتوان گفت آنچه که ما از بورس و از بازارهای مالی میشناسیم، احتمالاً ظرف چند سال آینده با حضور فناوری بلاکچین، تغییرات جدی خواهد داشت و سر و شکل دیگری پیدا خواهد کرد…
تکانه های بازار پول از شبکه بانکی
تحریریه مجله
اساساً این نرخ، نرخی است که بانک مرکزی بهوسیلهی آن مداخلهی سیاستی میکند و ابزاری است که تورم را در دامنهی هدف بانک مرکزی قرار میدهد. بانک مرکزی امسال اعلام کرده که هدف تورمی را دنبال میکند، اما چارچوب مدیریت پولی در ایران در کنترل تورم وجود ندارد و آنگونه که بانکهای مرکزی دنیا تورم را اعلام میکنند و در دامنهی هدف مدیریت میکنند، ما در سالهای گذشته نتوانستهایم رفتار مناسبی داشته باشیم. در سالهای اخیر با فضای تورمی و رکودی مواجه هستیم. در فضای تورمی، کاهش نرخ سود بین بانکی ابزار مناسبی نیست؛ بلکه باید جعبه ابزار کنترل تورم داشته باشیم تا بتوانیم از همهی این ابزارها به نحو هماهنگی استفاده کنیم. وقتی فشار بدهی دولت به بانک مرکزی وجود دارد، تورم اتفاق میافتد. وقتی ما شوک برونزای تورمی از ناحیهی عرضه داریم، تورم را میبینیم و در کنار آن انتظارات تورمی را خواهیم داشت که البته در ماههای گذشته کم شده است. در این شرایط نمیتوان از کاهش نرخ سود بین بانکی بهصورت مطلق حمایت کرد؛ زیرا تب تورمی در اقتصاد ایران وجود دارد و افزایش نرخ سود در شبکهی بینبانکی گزینهی چندان مناسبی نیست…


مجله اینترنتی ویکی تماس
شماره 102 – ویکی بازار پول و سرمایه
نسخه کامل گاهنامه را از اینجا تهیه نمائید
بورس کالا، از شفافیت تا سوداگری
تحریریه مجله
…بورس کالا ناظر بر بازار است، لکن ناظر بیطرف نیست. بورس کالا یک شرکت خصوصی است که سهامداران آن عموماً عرضهکنندگان در بورس کالا هستند. درنتیجه نمیتواند بیطرف باشد.هستند شرکتهای عرضهکننده که میزان تقاضا و عرضه را خودشان تعیین میکنند. نحوهی پرداخت را نیز خودشان تعیین میکنند. بعضی وقتها میگویند ۳ ماهه و بعضی وقتها نقدی. این تغییر شرایط نه به فراخور رقابت است، بلکه به تغییر شرایط سیاسی و دستباز بودن روی شرایط دستوری است. این اتفاق در زمان تحریم نیز با عث تشدید این موضوع شده است. این انحرافات در بورس را معمولاً گردن تحریم، دلال و یا کمبود میگذارند.بورس ایران انحصاری است ولی در کشورهای دیگر مانند چین، چند بورس کالایی وجود دارد. وظایف حاکمیتی در بررسی آمارها از دست دولت خارج شده و آمار تراکنشها و خرید و فروشها را از بورس کالا میگیرند…
بازار مسکن، تعبیری از تولید به رکود
مبینا میرزایی
…روابط عمومی بانک مرکزی، تسهیلات پرداختی در بخشهای اقتصادی طی ۱۰ ماههی ابتدای سال ۱۳۹۹ را منتشر نمود. سهم تسهیلات پرداختی در قالب سرمایه در گردش در کلیهی بخشهای اقتصادی طی ۱۰ ماههی سال جاري مبلغ ۸۳۷۴.۰ هزار میلیارد ریال معادل ۶۰ درصد کل تسهیلات پرداختی است که در مقایسه با دورهی مشابه سال قبل مبلغ ۴۴۶۱.۵ هزار میلیارد ریال معادل ۱۱۴ درصد افزايش داشته است. بدیهی است که تأمین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی و خدماتی از اقدامات مهمی است که در شرایط شیوع ویروس کرونا و تشدید تحریمها صورت گرفته است. اما آنچه که زندگی مردم را تحتالشعاع قرار داده است، گرانی و افزایش روزافزون قیمت مسکن است که نهتنها خرید آن، بلکه اجارهی یک واحد مسکونی مناسب را به رؤیایی برای خانوارهای با درامد متوسط یا پایین تبدیل کرده است. اختصاص رقم ۲۳۰.۳۸۲ میلیارد ریال به خرید مسکن که تنها ۱.۷درصد سهم کل تسهیلات پرداختی بانکها را شامل شده است، حاکی از جای خالی راهبردهای کارامد و نگاه عمیق مسئولین به تأمین مسکن و یا حتی سرپناه مردم میباشد…
تله بورس برای فعالین بازار سرمایه
محمدسجاد ابراهیمی
…در تازهترین اقدام، رییس جدید سازمان بورس، در چند هفتهی گذشته با خلاقیت فراوان، دامنهی نوسان را بهشکل غیرمتوازن و متمایل به روند صعودی تغییر داد، آنهم در شرایطی که بازار حساسیت زیادی دارد. در ۶ ماه گذشته که بازار بورس روند نزولی داشته است، بسیاری از فعالان بازار که عمدتاً تازهواردها هستند، با کوچکترین احساس خطری به صفنشینی برای فروش روی میآوردند و با احساس رشد، به صفنشینی برای خرید مینشستند. مشکل این رفتار، خروج بازار از فرایند تحلیل است، بهگونهای که هیچ تحلیلی دیگر اثرگذار نبود. نه تحلیل تکنیکال و نه تحلیل بنیادین. در تحلیل بنیادین، بسیاری از سهمها درحالحاضر پایینتر از نرخ ارزندگیشان معامله میشوند ولی باز هم صف فروش هستند. حتی این شرکتهای ارزنده با انتشار اخبار گروه الف نیز توانایی تغییر صفنشینی فروش را ندارند. حتی بسیاری از سهمها که بهخاطر نقدشوندگی و شناوری بالا در بدترین شرایط نیز صف فروش نمیشدند، نیز صف فروش میشوند…