نگاهی بر آنچه در این شماره خواهید خواند
او یک زن است
سمیرا روانخواه
فارغ از اینکه او یک زن است و فراتر از آن «نخستین» است، اما از آیندهای میگوید که راه آن نه از«خودبودگی» بلکه از «دیگربودگی» میگذرد. شاید هرگز فکر نمیکردیم که زندگیمان در قلب تاریخ رقم بخورد و رویدادهایی را شاهد باشیم که کتاب سنگینی از تاریخ را منتشر مینماید. تاریخی سرشار از خواندنیها و دانستنیها برای نسلهای آیندهای که ممکن است روزی بگویند «بر شانههای ما ایستادهاند». فرقی نمیکند شانههای ما چه تجربهای را به آنها منتقل میکنند، خوب یا بد، آنها از ما درسهای زیادی خواهند گرفت.«کامالا هریس» نخستین زنی است که در چهارشنبهسالاری تاریخ، در مقام شامخ معاونت ریاستجمهوری ایالات متحده آمریکا سوگند خورد. او خود بر این اعتقاد است که اگرچه نخستین است، اما آخرین نیست. بلکه چراغ راهی است برای آنانکه میخواهند خود را به خدمت بشریت بسپارند. امروز اگر جهان با زنی تاریخی روبروست، اما گذشته نشان از برترینهایی دارد که نخستین بودند، نخستین شدند و نخستین خواهند ماند. من از دخت پیامبرم میگویم. او هم یک زن است و فراتر از آن، یک نخستین و چراغ راه آینده بشریت…
تکرار یک استعفا
تحریریه مجله
ساختمان شیشهای در هفته گذشته، روزهای پرتلاطمی را پشت سر گذاشت. حسن قالیباف اصل رییس سازمان بورس و اوراق بهادار ایران، پس از نه ماه ریاست، از سمت خود استعفا کرد. او که در اواخر فروردینماه امسال سکان ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار ایران را در جانشینی شاپور محمدی بهدست گرفته بود، سرانجام پرچم قرمز را بر بالای سر برد و رنجنامهای را تقدیم ملتی کرد که دل پردردی از تابلوی خونین بورس داشتند. قرار بود برای یک دوره 30 ماهه ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار را عهدهدار شود اما در مدت کوتاهی با وقوع حواشی فراوان، عطای ریاست را به لقایش بخشید و تسلیم شد. خودش میگوید: «بنده در سختترین شرایط که مردم دعوت عمومی به بازار سرمایه شده بودند و آزادسازی سهام عدالت و فروش صندوقهای سهام دولتی (ETF)ها در بورس در حال انجام بود، این وظیفه خطیر را بهعهده گرفتم و در طول چند ماه خدمت در دشوارترین شرایط بهدنبال توسعه بازار، تأمین مالی، ابزارها و نهادهای مالی بودم که در کمترین زمان بزرگترین کارها در بازار سرمایه انجام گردید، ولی متأسفانه بهواسطه اقدامات سیاسی و ورود غیرحرفهای و بیش از حد اشخاص و مسئولین به مباحث بازار سرمایه و بروز افت و خیز شدید، شاخص کل بورس تهران، هیچ وقت دیده نشد.»…
شفافیت در بورس؛ به کجا چنین افتان؟
گفتوگو با محسن حاجی بابا
…بر اساس قانون بهبود مستمر فضای کسبوکار کلیه دستگاههای اجرایی موظفند نظرات مشورتی سه اتاق بازرگانی، تعاون و اصناف را اتخاذ کنند. متأسفانه در اغلب دستگاههای اجرایی، این قانون رعایت نمیشود. این حرکت را باید دستگاههای اجرایی شروع کنند که در اینجا سازمان بورس و اوراق بهادار میباشد. سازمان میتواند از کارشناسان مختلف دستگاهها از جمله وزارت صمت و کارشناسان تخصصی، بهطور مثال در امر کشاورزی از بانک کشاورزی، در صنعت و معدن از بانک صنعت و معدن، همچنین کمیسیونهای مرتبط اتاق بازرگانی، و اهل فن مانند فعالان اقتصادی در انجمنها، سندیکاها و اتحادیهها دعوت بهعمل بیاورد. بهطور طبیعی قطعاً باید درصد آوردهی مبتکر و کارآفرین مشخص شود. باید مجموعهای وجود داشته باشد که طرح را از نظر توجیه فنی و اقتصادی بررسی کند. بر اساس آن، پس از تأیید، قطعاً در طرح توجیهی فنی و اقتصادی میزان سرمایهگذاری باید مشخص شود و بهطورکلی همهی الزامات امکانسنجی طرح در آن مستتر باشد. یعنی میزان سرمایهگذاری، مدت اجرای پروژه، تاریخ بهرهبرداری، بازدهی برگشت سرمایه ثابت، سودآوری مورد نظر، بازار مصرف، امکان صادرات، محل تأمین مواد اولیه، همهی اینها در طرحها مشخص باشند. بنابراین، طراحی این سازوکار چندان پیچیده نیست، بلکه اصول سازوکار باید مشخص باشد…
مروری بر سفته بازی در بورس
گلناز حر
…سفتهبازی در اصطلاح به وارد شدن به تعاملات مالی پرریسک بهمنظور سود بردن از نوسانات ارزش یک کالا یا خدمت میگویند. سفتهبازها افرادی هستند که به مطالعه و بررسی دقیق نوسانات قیمت کالا و خدمات پرداخته و برای دستیابی به سودهای بالا، اقدام به معاملات پرریسک میکنند. از این جهت تفاوت مشخصی بین سرمایهگذار و سفتهباز وجود دارد. بهطور معمول سرمایهگذار و سفتهباز را از نظر میزان ریسکی که در معاملات خود میپذیرند، مقایسه میکنند. سرمایهگذار را کسی میدانند که محافظهکارانه تصمیم گرفته یا ریسک معقول انجام میدهد و سفتهبازی را رفتار کسی میدانند که وارد ریسکهای بزرگ قمارگونه میشود.میتوان گفت سفتهبازان در تمام بازارهای مالی با شدت و ضعف حضور دارند و اساساً بازار بدون این گروه بیمعنی خواهد شد. اما آنچه حائز اهمیت است اینکه سفتهبازی در حد افسارگسیختهی آن موجبات بهوجود آمدن حبابهای قیمتی شدید (و حتی عکس آن) را فراهم خواهد نمود که باعث بالا رفتن ریسک در بازار سرمایه خواهد شد…


مجله اینترنتی ویکی تماس
شماره 61 – ویکی بازار پول و سرمایه
نسخه کامل گاهنامه را از اینجا تهیه نمائید
از حاکمیت شرکتی چه می دانیم؟
حسن زارع محله
…حاکمیت شرکتی را معمولاً بهمعنای نظارت عمومی هیأت مدیره استفاده میکنند. حاکمیت، بر توانایی هیأت مدیره در هدایت تمام جنبههای کاری تأکید میکند؛ در حالیکه مدیریت به تدوین استراتژی و برنامهریزی جهت پاسخگویی به سوالات خاص «چه» و «چگونه» میپردازد. حاکمیت در مقام قدرت، اقدام به تصمیمگیری بر اساس پاسخها میکند.هرگاه آنچه که متعلق به ذینفع است، توسط دیگری اداره شود، دو دغدغه ایجاد میشود: اول نگرانی ذینفع از اداره مایملک خود در راستای بیشترین منافعش، دوم و با علم به این نگرانی، دغدغه ادارهکننده از بیاعتمادی ذینفع. درواقع ادارهکننده نیز در تلاش است تا ذینفع را قانع سازد که مباشری امین است و راه خیانت را طی نکرده است.این رابطه دوسویه، در ابعاد مختلفی قابل تصور است…
اقتصاد ایران؛ در حال گذار به سمت قله یا دره
حسن زارع محله
…در گزارش بانک جهانی بررسی شد که تورم بالا در اثر کاهش شدید ارزش پول ملی موجب وارد آمدن فشار اقتصادی مضاعف بر خانوارهای کم درآمد شده است. در بازه زمانی فروردین تا آذر ۱۳۹۹ انتظارات تورمی و بلاتکلیفی اقتصادی و ژئوپلتیکی منجر به افزایش شدید تقاضا برای داراییهای امن شد که در نتیجهی آن ارزش ریال در برابر دلار نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۴۳ درصد کاهش یافت. توانایی ایران برای مقابله با فشار کاهش ارزش مبادلهای پول ملی بهدلیل محدودیت منابع و محدودیت دسترسی به درآمدهای صادراتی، کاهش یافت. کاهش ارزش پول ملی موجب افزایش هرچه بیشتر قیمت کالاهای وارداتی و همچنین کالاهای تولید داخل بهخصوص تولیدات داخلی قابل تجارت شد، و درنتیجه مصرفکنندگان فشار بیشتری را تحمل کردند. تورم قیمت مصرفکننده در بازه زمانی فروردین تا آذر ۱۳۹۹ نسبت به مدت مشابه سال قبل به ۶/۳۰ درصد رسید و در آذر ۱۳۹۹ به بالاترین مقدار در ۱۶ ماه گذشته (۴/۴۶ درصد) رسید. در مدت زمان مشابه سال ۱۳۹۸، بخش بزرگی از تورم ناشی از افزایش قیمت مواد غذایی و همچنین اجاره مسکن میباشد که در نتیجه فشار تورم بهصورت نامتناسب توزیع شده و بیشتر بر دهکهای درآمدی پایین وارد میشود…