گاه نامه ویکی تماس شماره 108 – ویکی صنعت

به ژانر سال

سمیرا روانخواه

به‌نظرم سال ۱۳۹۹ را باید در یک «ژانر وحشت» تعریف کرد. سالی که نه اقتصادی بود، نه سیاسی بود و نه اجتماعی، بلکه سراسر گونه‌ای از وحشت حیات و ممات را در خود داشت. ویروس کرونا که چندی از تولدش نمی‌گذشت، در سال ۹۹ در یک جهش جهانی، نشان داد که قدرت، روند ساده‌ای نیست که از دامان «شیران و روبهان» به «قدرت صفر» تعبیری خطی داشته باشد. برعکس، قدرت هم‌چنان «بکر» است و می‌تواند از یک ذره‌ی مولکولی تا یک جرم کهکشانی تسری یابد. در سالی که اقتصادی نبود، چرخ‌های اقتصاد چرخید اما نه با چابکی، که با سنگینی چرخ‌هایی که به سربالایی افتادند. تولید در سال جهش تولید، بیشتر از آن که جهش کند، چالش کرد. مواد اولیه در دهلیز «ارز و تعهدات ارزی» و در سرسرای «گمرک» به خواب زمستانی رفتند و کارخانه‌ها، چشم به راه قطعاتی که ماشین‌آلات‌شان را از نفس نیاندازند. پروتکل‌های بهداشتی هم مزید بر علت شد تا تولید نفس‌های سخت‌تری بکشد. از این قافله اما، مالیات و تأمین اجتماعی هم عقب نماندند و بر جان زخم‌خورده‌ی تولید، تازیانه‌ها زدند. این‌همه، در «باران بخش‌نامه‌های خلق‌الساعه» و تصمیمات روز به روز، قصد کردند تا پیکره‌ای نحیف از تولید نمایان سازند؛ پس «عطف به ماسبق شدن»ها را به جمع سریال‌های چالشی تولید پیوند دادند. آمدوشدهایی هم شد. وزیر، جدید شد، مجلس، نو شد و طرح‌ها و لایحه‌های اصلاحی از راه رسیدند. در سالی که سیاسی نبود، سیاست سرش خیلی شلوغ بود. «تشدید تحریم‌ها و تهدیدات آمریکا علیه کشور» و «سال انتخابات آمریکا» در کنار «مدیریت امنیت کشور» فراز و فرودهایی داشتند؛ و در سالی که اجتماعی نبود، جامعه‌ی دلسرد و ناامید، چشم به راه هیچ چیز نبود جز «گریز از کرونا» و «گریز از فقر»…