در روزهای اخیر، سرعت واکسیناسیون برعلیه بیماری کرونا در کشورمان سرعت بالاتری یافته است، انجام واکسیناسیون اعضای کادر درمان بخش خصوصی توسط سازمان نظام پزشکی و با همکاری بیمارستانهای خصوصی تهران و ادامهی واکسیناسیون بیماران خاص و نیز گروههای دانشجویی علوم پزشکی باعث شده که آمار کشور در حوزهی واکسیناسیون افزایش یابد، اما متأسفانه، این تکان خوردن جدول آمارها به گونهای نیست که بتواند با خیزش شدید بیماری کرونا مقابله کند و هیچ چشم اندازی برای کنترل یا مهار ویروس ارائه نمیدهد.
در توجیه اینکه چرا واکسیناسیون در ایران تا این حد دیر و کند آغاز شد و ادامه دارد، مسئولان کلان سیستم بهداشت و درمان و حتی ریاستجمهوری دلایل متعددی را برمیشمارند، اما واقعیت این است که آنها بهخصوص با مطرح کردن مسائلی نظیر «تمام کشورهای جهان از برنامهی واکسیناسیون خود عقب هستند»، یا «وضعیت واکسیناسیون در کشور ما مشابه یا بهتر از بسیاری از کشورهای دیگر است» عملاً تنها بخشی از واقعیت را بیان میکنند.
واقعیت این است که اختلالات زیادی در برنامهی واکسیناسیون جهانی برعلیه کووید-19 رخ داده است و این سبب شده تا خیلی از کشورها از برنامهی تولید یا توزیع واکسن خود عقب بیفتند، تا اینجا درست است و ایران هم در این میان نتوانسته به برنامههای خود جامهی عمل بپوشاند، اما آنچه مهم است اینکه، عملکرد هر کشور در این میان چگونه بوده است؟
در کل، تاکنون در جهان حدود 950 میلیون دوز واکسن کرونا توزیع شده است، بیش از 12 درصد مردم جهان حداقل یک دوز واکسن دریافت کردهاند، این عدد در ایران حدود 0.8 درصد است؛ یعنی ما از سرعت جهانی واکسیناسیون، 15 برابر عقب هستیم. از لحاظ میزان پوشش واکسیناسیون مردم کشورمان هم، ایران با این میزان پوشش در میان صد کشور اول جهان جایی ندارد. درحالیکه 210 میلیون نفر در سرتاسر جهان بهطور کامل واکسینه شدهاند، این عدد در ایران هنوز به 150 هزار نفر نرسیده است. یعنی بهطور متوسط، نزدیک 3 درصد مردم جهان کاملاً واکسینه شدهاند و این عدد در ایران 0.2 است. یعنی باز هم یک نسبت پانزده برابری در عقبماندگی.
حالا آمار تزریقشدهی کشورها براساس میلیون نفر تا اول اردیبهشت را بخوانید:
آمریکا 212 ، چین 195، هند 127، انگلستان 43، برزیل 33، آلمان 23، ترکیه 20، فرانسه و اندونزی 17، روسیه و ایتالیا 16، مکزیک 14، شیلی 13، اسپانیا 12 و …
این اعداد گویای همه چیز هستند، اما برای اینکه بهترین مقایسهی ممکن را انجام دهید، بدانید که ایران در میان کشورهایی که بیشترین میزان ابتلا و نیز مرگومیر کرونا در جهان را داشتهاند، دارای بدترین عملکرد در واکسیناسیون علیه این بیماری بوده است. توجه کنید: بدترین!
اعداد دروغ نمیگویند، ما در زمینهی تأمین واکسن کرونا برای کشورمان عملکرد فاجعهباری داشتهایم. میشود زمین و زمان را بههم دوخت و دلیل آورد، اما کاش بپذیریم و بپذیرند که عملکردمان و دیدگاههایمان در رقم خوردن این فاجعه نقش اصلی را داشته است. وقتی گفته میشود «از تهدید، فرصت بسازید» منظورشان قطعاً این نیست که ناکامی و عملکرد ضعیف را با این توجیه کنید که «چه خوب که ما خودمان در آینده واکسن میسازیم».
از کشورهای ثروتمند و پیشرفته بگذریم، بسیاری از کشورهای با وضعیت اقتصادی نامناسب و مشکلات متعدد از ما بهتر عمل کردهاند، و این نشان میدهد که بهانههای معمول به کار نمیآیند. در این مقطع باید در حداقل زمان، تمام پتانسیلها – بهخصوص پتانسیل بخش خصوصی کشور – را به کار گرفت تا بیشترین تعداد ممکن واکسن معتبر و استاندارد را در کوتاهترین زمان ممکن وارد کشور و تزریق کرد.
هر تعلل و تأخیری در این زمینه، روزهای پیش رویمان را سیاهتر خواهد کرد، بهرغم افزایش وحشتناک مبتلایان در پیک چهارم بیماری در کشورمان، متخصصان هشدار میدهند که اگر واکسیناسیون بهصورت گسترده و سریع در مقیاس کلی کشور انجام نشود، موجهای بدتری هم در آینده به وقوع خواهند پیوست.